این گروه ترکیبی از نوازندگان جوان و پیشکسوت است که اجرای آهنگهای قدیمی را سرلوحه کار خود قرار دادهاند. اما شایسته، سرپرست و نوازنده ویولن این بار هم به سراغ اساتید موسیقی رفته است و از همه مهم تر میلاد کیایی هم مثل گذشته در این کنسرت به عنوان نوازنده مهمان در کنار گروه چکاوک بهنوازندگی سنتور میپردازد.
- در تدارک کنسرت جدیدی هستید؟
بله، در کنسرت 21 و22 آبانماه تالار وحدت، آثار 5 استاد برتر ویولن که آهنگهای ارزنده و ماندگاری در موسیقی داشتهاند اجرا خواهد شد؛ هنرمندانی چون پرویز یاحقی، اسدالله ملک، حبیبالله بدیعی، علی تجویدی و همایون خرم. این آثار با تنظیم آقای فرشید فرهمند که از هم دورهایهای خودم و از شاگردان خوب زندهیاداسدالله ملک است اجرا خواهند شد.
این برنامه شامل 2قسمت است؛ بخش اول در بیات اصفهان که آهنگهای «خواب نوشین» و «آشفته» از ساختههای زنده یاد یاحقی، «طاقتم ده» از همایون خرم و «تکدرخت» و «رنگ اصفهان» از زندهیاد اسدالله ملک اجرا میشود و بخش دوم در دستگاه شور که آهنگهای «رفتم» از زنده یاد تجویدی،«کعبه دلها»از زندهیاد حبیبالله بدیعی، «سراب آرزو» از زندهیاد یاحقی.
- در کنسرت قبلی آثار ملک را اجرا کردید و اینبار هم آثار هنرمندان قدیمی را. گرایش خاصی به این اجراها دارید؟
زمانی که استادم زندهیاد ملک در بهمنماه 1380 فوت کرد، مراسمی برای یاد بود این زندهیاد برگزار نشد. کنسرت سال گذشته گروه چکاوک، بزرگداشت هفتمین سال درگذشت استاد و با اجرای آثار آن زندهیاد برپا شد که خوشبختانه استقبال خیلی خوبی از آن شد.
مهمترین دلیلی که علاقهمند این آثار هستم این است که این آهنگهای جاودانه مهری بر پیشانی تاریخ موسیقی ایران است و از آنجایی که آهنگی ماندگار میشود که ریشه در دل وجان انسانها داشته باشد پس حقیقتا این قطعات میراث فرهنگی و معنوی ما محسوب میشوند.
از آنجایی که خوشبختانه ردیفهای موسیقی ایران در یونسکو به ثبت رسید، این اتفاق مهم در مورد این آثار نیز باید صورت پذیرد.
این آثار هربار که اجرا میشود برای مخاطب خسته کننده نبوده و یادآور خاطرات گذشته است و از آن استقبال میکنند اینگونه اجراها باعث میشود یاد این اساتید در ذهن و روح مردم زنده شود.
- در اجرا کاملا به اصل اثر وفادار ماندهاید؟
بله، کاملا به اصل اثر وفادار ماندیم. فقط از آنجایی که این آثار توسط ارکستر گلها به صورت تکصدایی اجرا شده و سازبندی تماما ایرانی بوده از اینرو فرهمند که خود از شاگردان استاد فخرالدینی هم هست سعی کرده با حال و هوای ارکستر ملی و استفاده از سازهایی همچون بربط و قانون تنظیم جدیدی روی آثار داشته باشد.
- گروه، چکاوک سالهاست که تشکیل شده است. معمولا گروههای مستقل موسیقی به دلیل مشکلات مالی، نبود سالن و هزینههای مالی نگهداری گروه به سختی دوام میآورند.
گروه چکاوک در سال 77 در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به ثبت رسید. از همان سالها کنسرتهای مختلفی در تهران و شهرستانها برگزار کرده و اجرای زنده متعددی در شبکه فرهنگ و جوان رادیو داشتیم. در ابتدا گروه 7 نفر بود و در حال حاضر گروه چکاوک یک گروه 25نفری است.
نکتهای که شما اشاره کردید کاملا صحیح است؛ گروه چکاوک با هزینه شخصی اداره میشود و متاسفانه از ما نیز به مانند سایر گروهها حمایت نمیشود. ما برای تمرین با این تعداد نفر با کمبود سالن مواجه هستیم. دادن امکانات و اختصاص جایی برای تمرین بهترین حمایت از گروههای مستقل است.
- با این حساب دستمزد اعضای گروه و هزینههای دیگر را از کجا تامین میکنید؟
خوشبختانه کنسرتهایی که تابه امروز با گروه چکاوک داشتیم با استقبال مخاطبان مواجه شده و از اینرو توانستیم با فروش بلیت از عهده هزینهها اعم از دستمزد نوازندهها، تبلیغات اجاره سالن تمرین و... برآییم. ولی این موضوع برای ما کماکان دلهرهآور و استرسزاست چرا که همیشه این نگرانی وجود دارد که مبادا نتوانیم فروش خوبی داشته باشیم و نتوانیم به تعهداتمان در مورد اعضای گروه عمل کنیم.
- خصوصا که تبلیغات کمی در زمینه کنسرتها صورت میپذیرد.
هزینه تبلیغات بسیار بالاست و این نکته از آن مواردی است که وزارت ارشاد باید حمایت کند چراکه بسیاری از جراید، سایتها و سایر ابزارهای تبلیغاتی زیرنظر ارشاد هستند و وزارت ارشاد میتواند از این طریق به معرفی کنسرتها بپردازد و گروهها مجبور نباشد درصدبالایی از فروش بلیتشان را به درج آگهی در یک روزنامه اختصاص دهند.
- چرا اسپانسر ندارید؟
اسپانسر فقط برای بعضی گروههای خاص وجود دارد و شرکتها برای چند گروه پاپ خاص که تعدادشان بسیاراندکاند اسپانسر میشوند.
- معمولا گروههای موسیقی سنتی نگاه خوبی به اسپانسر ندارد و در نتیجه این موضوع را کسر شأن موسیقی میدانند.با ایده این گروهها موافق نیستم.
- چه اشکالی دارد اسپانسر از موسیقی سنتی حمایت کند؟
این حمایت باعث میشود گروهها با اطمینان خاطر از مقوله مادی و نداشتن دغدغههای فکری مشکلاتی که مطرح شد فقط به فکر تمرین و ممارست و ارائه آثار نو و ارزشمند باشند. این حمایت زمینهساز پیشرفت موسیقی سنتی است.
- چه باید کرد؟
وزارت فرهنگ و ارشاد میبایست از گروههای موسیقی جدی و فعال که سابقه درخشان و طولانیای در زمینه اجرای کنسرت دارند حمایت کند. مثلا برای آنها تدارک برگزاری کنسرت در تهران، شهرستانها و حتی خارج از کشور ببیند.
این باعث میشود علاوه بر ایجاد میدان رقابت، از آنجایی که گروه باید اجراهای متعدد داشته باشد مجبور به ارائه کارهای جدید با تنظیم خوب شود و همیشه حرفی برای گفتن داشته باشد.